Helemaal niks kopen is het meest duurzame wat je kunt doen. Dat lijkt alleen niet helemaal realistisch om helemaal niks meer te kopen. Daarom is het fijn dat je juist wel duurzame keuzes kunt maken. Of in ieder geval duurzamer. Een van de dingen die mij opvalt is dat veel niet weten uit welke stoffen hun eigen kleding bestaat. Ik heb het onlangs met iemand gehad die zei ‘al deze jurken draag ik niet, maar ik vind ze wel heel erg leuk’. Ik keek vervolgens van alle jurken in het label en ik snapte nu waarom zij deze jurken niet droeg. De jurken waren allemaal van dezelfde stof, die dus niet bij haar paste. Kennis hierover is daarom essentieel. Ik neem je mee in een aantal duurzame stoffen.

Wanneer is een stof duurzaam?

Wanneer een stof duurzaam is, ligt aan de afkomst van de vezels en aan het verwerkingsproces. Zo kan een vezel plantaardig, dierlijk of kunstmatig door de mens gemaakt zijn. Daarnaast is het belangrijk om te weten of die vezel bijvoorbeeld afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen (lyocell), een biologische plantage (katoen) en of iedereen die meewerkt aan het verwerkingsproces dit doet onder goede en eerlijke omstandigheden.

Wat is de meest duurzame stof?

Lyocell is de meest duurzame stof met de minste impact op het milieu.  Wat een klein beetje verwarrend is, is dat lyocell stof voornamelijk bekend is onder de merknaam Tencel®. Tencel® is de gepatenteerde naam van de vezel door het Oostenrijkse fabrikant Lenzing. Voor het merk Tencel® wordt het hout voor het maken van een lyocell stof gehaald uit speciaal beheerde, duurzame bossen in Zuid-Afrika. Tencel® / lyocell kun je gewoon wassen op 30 graden. Kleding van Tencel® kan stug aanvoelen na het wassen, zodra de stof opdroogt wordt het vanzelf weer zacht.

Lyocell is een kunstmatige vezel op natuurlijke basis. Dit houdt in dat de vezel door de mens gemaakt is van natuurlijk materiaal. De stof lyocell is gemaakt van houtsnippers van onder andere de eucalyptusboom. Van houtpulp worden garens gesponnen en vervolgens stoffen geweven.

Lyocell is het duurzame alternatief voor viscose, wat ook gemaakt wordt van hout. Dit omdat de verwerking van lyocell veel minder schadelijk is voor het milieu en dat komt door het ‘closed-loop’ systeem. Wat inhoudt dat ongeveer 99% van het niet-chemische oplosmiddel en het water dat gebruikt wordt voor de productie weer opgevangen en hergebruikt wordt.

De stof lyocell is net zo zacht en soepel als zijde en heeft daarbij een luxe uitstraling. Een voordeel is dat de prijs van lyocell kleding een stuk lager is dan zijde. Daarbij is lyocell ook nog heel sterk, blijft het lang mooi en droogt het snel.

Daarna komen linnen en hennep als beste uit de bus voor meeest duurzame stof. Linnen is een natuurlijke vezel afkomstig van de vlasplant. Kleding van linnen is kenmerkend doordat het een zachte en luchtige stof is en door de kleine verdikkingen(slub) in het weefsel. Er is relatief weinig gif of kunstmest nodig om de plant te laten groeien, maar het verwerkingsproces is behoorlijk arbeidsintensief.

Biologisch linnen, in tegenstelling tot de reguliere linnen, wordt verbouwd zonder het gebruik van pesticiden, kunstmest en genetisch gemodificeerde zaden. Kleding van biologische linnen is onder andere herkenbaar door het GOTS keurmerk in het waslabel of aan het hangtag in de kledingwinkel.

Hennep is een natuurlijke vezel afkomstig van de hennepplant. Deze plant groeit twee keer zo snel als katoen. Bij het verbouwen van hennep is aanzienlijk veel minder kunstmest nodig en hierdoor ontstaat er minder vervuiling in de bodem en raakt de grond minder snel uitgeput. In sommige gebieden kan zelfs 3 a 4 keer per jaar geoogst worden. Een ander voordeel is dat de hennep plant weinig last heeft van insecten en dat betekent dat er weinig tot geen pesticiden en andere chemische bestrijdingsmiddelen nodig zijn. Wat dat betreft zou je dus kunnen zeggen dat een veld met hennep beter is voor de natuur dan veel andere landbouwgewassen.

Echter is de verwerking van de hennep vezel wat lastiger dan andere natuurlijke vezels. Omdat stof van hennep erg stug is moet deze bewerkt worden of de vezels worden gemengd met andere vezels. Door bijvoorbeeld de hennepvezel te mengen met biologisch katoen ontstaat er wel een zachte stof. Maar door de mix van verschillende soorten vezels is de stof later weer lastiger te recyclen.

Je hoort veel over biologische stoffen. Is dat ook beter?

Organische vezels worden gekweekt zonder het gebruik van synthetische pesticiden, insecticiden, herbiciden en GGO’s. Dat maakt biologisch textiel veel beter voor de planeet en de menselijke gezondheid dan niet-biologische stoffen. Hierin kun je al een makkelijke keuze maken door goed te kijken in het label of het gemaakt is van biologische stof of niet.

Veel fast fashion ketens promoten ook met biologische stoffen. Maar is dit ook echt een betere keuze?

In prinicpe is het goed dat fast fashion ketens ook kijken naar collecties met duurzame stoffen. Deze ketens zijn in staat om een grote groep mensen te bewegen richting meer duurzaamheid. Dat is het positieve eraan. Het verdienmodel van een fast fashion keten is alleen nog steeds niet veranderd en naast de collecties met duurzame stoffen maken de ketens ook nog steeds heel veel andere kleding die niet aan duurzame eisen voldoet. Dus ja, het is beter om bij een fast fashion keten iets te kopen van bijvoorbeeld biologisch katoen, maar de impact is hier niet heel groot mee. Het is meer voor deze merken om te laten zien dat ze bezig zijn met duurzaamheid. Maar om het echt duurzaam te maken is een verandering van hun huidige systeem nodig om het echt duurzaam te maken.