Afgelopen maand stond er een mooi artikel in het NRC. De groene belofte van fast fashion. Kan dat?
Je kunt nu kleding 30x dragen in plaats van 5x
Alleen goedkoop zijn is in deze tijd niet meer genoeg, kledingketens staan onder druk om te verduurzamen. Fast fashion ketens spelen daarop in en geven hun groene belofte af. Laatst nog: Primark, die aangeeft dat zij kleding beter zullen maken zodat je het 30x kan dragen in plaats van 5x.
Wanneer je de Primark binnenloopt loop je er meteen tegen aan, een rek vol met winterjassen. Op het bordje staat een scherpe prijs van 23 euro en met een kartonnen hart: gemaakt van gerecycled plastic. Maar hoe serieus kun je dit nemen, want voor 23 euro een jas kunnen aanbieden? Is dat wel eerlijk.
Primark en duurzaam; hand in hand?
Primark en duurzaam, het zijn begrippen die in het hoofd van de meeste consumenten niet meteen samengaan. Maar wat kun je nu wel en niet geloven, want ja het is toch gemaakt van een duurzaam materiaal en wanneer ben je nu goed bezig. De ervaring van klanten wisselt daar door enorm. Klanten komen binnen en komen met name voor de goedkope prijzen en het lijkt er op dat de kreten die je in de winkel ziet zijn gemaakt om klanten te lokken. Maar er zijn ook klanten die er wel meer in geloven. Want ja, deze dame heeft 3 kleine kinderen en een nieuwe broek omdat er in een ander een gat zit is toch minder erg als je het goedkoop weer kunt kopen.
Primark is niet de enige keten in de fast fashion die belooft werk te maken van duurzaamheid. Ook Zara Bershka en H&M hebben grootste plannen en ook de grootste Nederlandse keten, C&A presenteerde deze zomer een vervolg op eerdere duurzaamheidsdoelen.
Primark versus andere fast fashion ketens
Het dubbele gevoel van klanten ‘ goed dat ze iets met duurzaamheid doen, maar hoeveel stelt het voor’ zal leven bij meer consumenten. Maar hoe verhouden de plannen van Primark zicht tot die van andere fast fashionketens en hoe worden deze ambities gezien op verschillende aspecten?
- Klimaatambitie
Een heel belangrijke als het aankomt op duurzame plannen: hoe snel wil een bedrijf klimaatneutraal worden. Wie dit serieus neemt, roept niet zomaar iets, maar gaat voor wat tegenwoordig geldt als de gouden standaard: science based targets. Dat wil zeggen; in lijn met wat de wetenschap nodig acht om het akkoord van Parijs te halen – maximale opwarming van de aarde met 2 garden, liever 1,5. Primark heeft geen science based targets, maar heeft zich wel een doel hiervoor gesteld. H&M en C&A doen dit ook, maar zijn iets minder scherp.
2 Uitstoot terugdringen
Bedrijven hebben grote ambities voor de eigen uitstoot, die zijn eenvoudig te realiseren. Maar de productie van kleding veroorzaakt in de industrie veel meer uitstoot. In het geval van C&A komt meer dan 90% uit de keten en bij Primark is dat 85%. Het verminderen in eigen uitstoot heeft H&M bijvoorbeeld gezet op 90% maar in de keten op 20%. Primark wil beide percentage halveren.
3 Materiaalgebruik
‘Gerecycled’ geeft je als consument al snel een goed gevoel. Voor Primark moet alle kleding in 2030 gemaakt zijn van gerecyclede duurzame stoffen tegenover een kwart van nu. Maar wat is duurzamer? In het geval van katoen zijn er diverse opties: gecertificeerd, biologisch en gerecyclede katoen. De meeste bedrijven gooien deze drie begrippen op 1 hoop waardoor niet duidelijk is hoeveel gerecycled materiaal ze gebruiken.
De ambities om gebruik te maken van gerecycled katoen zijn groot, maar is ook lastig. In het plan van H&M staat bijvoorbeeld dat er 18,8 miljoen kilo textiel is ingeleverd, maar hoeveel nieuw geproduceerde kleding hiervan is gemaakt wordt nergens genoemd.
4 Verpakkingen
Doelen op het gebied van verpakkingen zijn er ook. Primark wil in 2027 plastic elimeren en vervangen worden voor een duurzamere, niet-plastic variant of het moet hergebruikt of gerecycled worden.
5 Leefbaar loon
Duurzaamheid gaat ook over duurzaam omgaan met mensen; een veilige werkomgeving en een salaris waarmee werknemers in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Maar als een katoenen kindershirt 2,50 kost, hoeveel blijft er dan nog over voor de medewerker die het kledingstuk in elkaar zet?
Het probleem ligt met name ook bij hoeveel kleding er wordt gemaakt en hoeveel er wordt verkocht en hoe er met de voorraden wordt omgegaan. H&M is hier al een stapje verder in. In hun jaarverslag staat wat het gemiddelde loon is in de belangrijkste productielanden. Dat is overal hoger dan het minimumloon, maar nog wel lager dan een leefbaar loon.
Het is goed dat bedrijven aandacht besteden aan duurzaamheid. Ik denk zeker om de consument hier nog bewuster van te maken, want als deze ketens hier aandacht aan besteden dan wordt het echt een belangrijk onderwerp en ja er zijn nog heel veel punten te verbeteren. Maar als je ziet dat een bedrijf hier veel moeite voor doet en echt transparant is, dan neem ik in ieder geval hun pogingen wel serieuzer.